Gezondheid

Voorkom antibiotica resistentie

  • Bijgewerkt op 30-06-2023
  • 2 minuten
In dit artikel: Het antibioticagebruik in de veeteelt kan leiden tot het ontstaan van antibioticaresistente bacteriën die ook gevaarlijk kunnen zijn voor mensen en waardoor jaarlijks duizenden mensen overlijden.
Een illustratie van de cirkel van antibiotica die via dier naar mens gaat en daardoor resistent maakt

Antibiotica resistentie

In Nederland is het een wijdverbreide praktijk geworden om antibiotica toe te dienen aan kalfjes en kippen die specifiek worden gefokt voor hun vleesproductie. Deze preventieve maatregel is ingevoerd vanwege de vaak overvolle en beperkte leefomstandigheden waarin deze dieren worden gehouden. Door de intense nabijheid van elkaar, wat gunstig is om goedkoper vlees te produceren, lopen deze dieren een verhoogd risico op ziekten die zich snel kunnen verspreiden.

Deze praktijk, hoewel bedoeld om de dieren te beschermen, heeft onbedoelde gevolgen die de afgelopen jaren steeds meer aandacht hebben gekregen. Het overmatig gebruik van antibiotica bij dieren draagt bij aan de ontwikkeling van antibioticaresistentie bij bacteriën die hen besmetten. Dit betekent dat sommige bacteriestammen niet langer reageren op de effecten van antibiotica, wat de behandeling van ziekten bij zowel dieren als mensen bemoeilijkt.

Wat het nog zorgwekkender maakt, is het feit dat deze resistente bacteriën niet beperkt blijven tot de dieren zelf. Ze kunnen hun weg vinden naar de bredere omgeving en zelfs naar mensen. Direct contact tussen mens en dier is een duidelijke overdrachtsroute, maar het gaat verder dan dat. De resistente bacteriën kunnen zich verspreiden via waterwegen, bodemdeeltjes die door de lucht worden gedragen, en zelfs door voedselconsumptie, met name door het eten van besmet vlees.

“Door antibiotica resistentie sterven jaarlijks 25 duizend mensen in de EU.”
Een illustratie van een pijl die naarmate de tijd verstrijkt verdere omhoog gaat want meer antibiotica resistentie.

Jaarlijks 25.000 doden in de EU

Deze overdracht van resistente bacteriën creëert ernstige bezorgdheid voor de volksgezondheid. Wanneer je resistent wordt tegen antibiotica, slaan medicijnen niet goed aan en zijn infectieziekten zoals bijvoorbeeld longontsteking of blaasontsteking niet meer te behandelen. In het slechtste geval leidt dat tot overlijden. In de Europese Unie leidt antibiotica-resistentie al tot 25.000 doden per jaar en in India sterven hierdoor 58.000 baby’s die deze resistentie hebben gekregen via hun moeder. Overigens is het antibioticagebruik in de veehouderij niet alleen een gezondheidsprobleem voor mensen. Via het afvalwater en de mest raakt de omgeving hier ook mee vervuild.

Het verminderen van het risico op antibioticaresistentie vereist niet alleen een heroverweging van het gebruik van antibiotica in de veehouderij, maar ook een breder bewustzijn van de manier waarop dit probleem ons hele ecosysteem beïnvloedt. Het onderstreept de noodzaak van duurzame en verantwoorde praktijken in de landbouw en veehouderij.

Kortom, het verminderen van onze vlees- en zuivelconsumptie is goed voor onze gezondheid. Daarom moet ons menu veranderen. Wil je weten waarmee je kan beginnen? Kijk op Hoe Begin Ik?

Bronnen

  1. Feiten en cijfers over de Nederlandse veehouderijsectoren 2018
  2. Antibioticaresistentie in dieren, voedsel en milieu
  3. Infographic: Antibiotic Resistance The Global Threat
  4. Impact of antibiotic use in the swine industry
  5. Does the use of antibiotics in food animals pose a risk to human health? An unbiased review?