Het kantelpunt van… ecoloog en reptielenexpert Sterrin Smalbrugge

In de serie ‘het kantelpunt van…’ interviewen we mensen over het moment dat ze hun menu hebben aangepast, gesterkt door een of meerdere argumenten. Eerder interviewden we onder meer Dopper-oprichter Merijn Everaarts, oud-profbasketbalster Chatilla van Grinsven en worstenmaker Samuel Levie. Met deze keer Sterrin Smalbrugge.

Speklapjes en Bifi worstjes

“Ik vind vlees heel lekker. De speklapjes zoals mijn oma die vroeger maakte, héérlijk. En ik was echt dol op droge worst. Bifi worstjes, dat kan ik nog steeds missen. Jammer genoeg heb ik daar nog geen lekker vegetarisch alternatief voor gevonden.”

Dierenmeisje

“Op mijn twaalfde was ik spelen bij een vriendinnetje wiens ouders een varkensboerderij hadden. We waren op de trampoline aan het springen toen ze vroeg of ik de varkens wilde zien. Ik was een dierenmeisje, las National Geographic Junior en wist dat varkens slim en sociaal waren. Natuurlijk wilde ik de varkens zien! Eenmaal in de stal sprongen de tranen me in de ogen van de ammoniaklucht. Ik kon nauwelijks ademen. Vervolgens zag ik de kraamkooien waarin de zeugen op een betonnen vloer lagen. Het was er bloedheet, vies en het stonk. Mijn hart brak. In wat voor hel moesten deze varkens leven? Ter plekke heb ik besloten nóóit meer vlees te eten. En dat heb ik ook nooit meer gedaan.”  

Vleesvervangers

“Mijn ouders namen me gelukkig serieus. Mijn moeder bleef koken zoals altijd, maar sindsdien apart voor mij een vleesvervanger. Echt lekker vond ik die vleesvervangers niet, maar goed, dat was dan maar zo. Ik at tenminste geen vlees. Van mijn tante, die ook geen vlees at, kreeg ik een eigen pannetje en een boekje met vegetarische recepten. Vis at ik nog wel, want ik werd gewaarschuwd dat voldoende eiwitten moest binnenkrijgen. Pas later realiseerde ik me dat de visserij net zo afschuwelijk is als de bio-industrie op het land.”

Sterrin Smalbrugge

“Ik confronteer mensen niet met wat ze eten. Alleen als mensen vragen waarom ik geen dieren eet, vertel ik hen dat.”

Niet vegan

“Ik ben niet helemaal vegan, al zou ik dat wel willen. Voor mijn onderzoek kom ik regelmatig in de rimboe. Daar is de optie vaak vis of kip. Ik kan moeilijk maandenlang alleen maar rijst eten, dus dan ga ik soms voor een klein stukje vis. En zelfs in Spanje, waar ik een paar maanden van het jaar onderzoek doe in een klein dorp, verklaren ze me voor gek omdat ik geen vlees eet. Het enige alternatief is vis, verder is er niks. Ik weet dat het hypocriet is, want vissen hebben ook gevoel, maar soms eet ik dan dus vis. Ik ben niet perfect.”

Respect

“Ik kom uit Twente. Daar heb ik veel vrienden die boer zijn en dieren houden. Ik probeer respectvol met hen om te gaan, want het zijn geen slechte mensen. Ze doen niet bewust dieren kwaad, ze leven in een andere waarheid. Ik vergelijk het met toen ik vroeger paard reed. Nooit is het bij me opgekomen dat ik mijn pony pijn deed met de bit in zijn bek. Terwijl daar nu veel wetenschappelijk bewijs voor is. Ik wilde paarden natuurlijk helemaal geen pijn doen. Ik had gewoon een plaat voor mijn kop.”

Zinloze discussies

“Ik confronteer mensen niet met wat ze eten. Alleen als mensen vragen waarom ik geen dieren eet, vertel ik hen dat. Uit ervaring weet ik dat mensen overtuigen geen zin heeft. Ik ben zelf extreem gelovig opgevoed en accepteerde lange tijd de evolutietheorie niet. Ik weet dus hoe het is om in een bubbel te zitten — en hoe zinloos eindeloze discussies zijn met mensen die je willen overtuigen. Dat levert niks op, behalve beledigingen en ruzies. Mensen die in een bubbel zitten, zijn namelijk niet te overtuigen met logica. Leading by example heeft meer effect. Dat kan mensen aan het denken zetten. Zo ben ik uiteindelijk ook zelf, na een lang en moeizaam proces, van het geloof afgestapt.”

Sterrin Smalbrugge

Leading by example heeft meer effect. Dat kan mensen aan het denken zetten.

Religie en bio-industrie

“Over het geloof en de bio-industrie wil ik nog wel iets zeggen. De drie grote godsdiensten — het jodendom, christendom en de islam — stellen dat mensen boven dieren staan, aan de top van de piramide, als kroon op de schepping. Daarmee heeft god mensen het recht gegeven om dieren te slachten, een faliekante misvatting, met de bio-industrie tot gevolg. Vergelijk dat eens met de religies van volken die in de rimboe wonen. Volgens hen staan mensen niet boven, maar naast dieren, en zijn we met hen verbonden als in een spinnenweb. Dat zie je terug in het respect waarmee ze met dieren omgaan, zelfs als ze die eten.”

Sterrin Smalbrugge is ecoloog, reptielendeskundige, schrijfster van twee kinderboeken en presentatrice van het programma Reptielenland (Videoland). Ze host daarnaast de podcast Sterrin’s Dierenencyclopedie.
Foto Sterrin: Amy Derksen / Monique Laats