Milieu en klimaat

Voorkom bodemverarming

  • Bijgewerkt op 30-06-2023
  • 2 minuten
In dit artikel: Vleesproductie is de belangrijkste oorzaak van bodemverarming

Bodemverarming

Bodemverarming is een containerbegrip waar in zijn algemeenheid onder wordt verstaan dat de vruchtbaarheid van de bodem afneemt. De voornaamste vormen van bodemverarming zijn bodemerosie en bodemverzilting. Daarnaast gaat vruchtbare grond verloren in de vorm van bodemverzuring en -vervuiling. Het verlies van vruchtbare grond is misschien geen sexy milieuthema, maar wel een hele belangrijke. Volgens de Food & Agriculture Organisation is het merendeel van de bodemkwaliteit “redelijk”, “slecht” of “zeer slecht” wat bodemverarming een groot gevaar maakt voor de landbouw en het milieu. Zonder vruchtbare grond kunnen we immers geen eten verbouwen. Daarnaast is de aardbodem, na de oceanen, ook de belangrijkste opslagplek van CO2. Naar mate de kwaliteit van de bodem verslechtert kan deze minder CO2 opnemen. 

Bodemverarming en de intensieve veehouderij

Bodemverarming ontstaat onder meer door ploegen, ontbossing, overbegrazing van vee, door de aanplant van monoculturen (voor veevoer) en het gebruik van kunstmest. Hierdoor ontstaat een serie negatieve effecten, waaronder verlies aan voedingstoffen in de bodem, verminderde opslag van CO2, afname van biodiversiteit en instabiliteit in het ecosysteem. Ook het gebruik van zware landbouwmachines is slecht voor de bodemkwaliteit. Wanneer zware machines op het land rijden, wordt de bodem op elkaar gedrukt. Hierdoor zit er minder lucht in de bodem en kan de bodem minder water vasthouden. Overbegrazing heeft een vergelijkbaar effect. Uit een wereldwijde overzichtsstudie blijkt dat de bodemdichtheid op zwaar begraasde grond sterk toeneemt, waardoor de absorptie van CO2, nitraat en en vocht afneemt. Aangezien de veehouderij 70% van alle landbouwgrond beslaat— inclusief het vruchtbare land dat wordt gebruikt om veevoer te verbouwen — en 30% van het totale landoppervlakte op aarde, is de vee-industrie een belangrijke veroorzaker van bodemverarming. De vleesproductie is de belangrijkste oorzaak van bodemverarming. Het verminderen van onze vleesconsumptie is dus de meest effectieve manier om dit probleem op te lossen.

Bronnen

  1. The Soil Degradation Paradox: Compromising Our Resources When We Need Them the Most
  2. Livestock’s long shadow: environmental issues and options
  3. A global meta-analysis of livestock grazing impacts on soil properties
  4. Savings in fertilizer requirements from plant-based diets
  5. Biodiversity conservation: The key is reducing meat consumption